Informacja dla Pacjenta
Immunoterapia swoista (odczulanie) polega na systematycznym podawaniu małych, stopniowo zwiększanych dawek alergenu, na który jest uczulony, w celu wytworzenia stanu tolerancji immunologicznej. Leczenie te powoduje zmniejszenie lub ustąpienie objawów klinicznych w okresie naturalnej ekspozycji na alergen. Swoista immunoterapia jest tym skuteczniejsza im wcześniej rozpoczęta. U dzieci leczenie odczulające może być rozpoczęte po 5 roku życia (po zaobserwowaniu) pierwszych objawów schorzenia alergicznego. U osób powyżej 50 roku życia swoista immunoterapia jest stosowana wyjątkowo. Odczulanie stosujemy na ogół w okresie wyciszenia klinicznych objawów alergii (alergicznego nieżytu nosa i spojówek, atopowej astmy oskrzelowej). Nie prowadzi się odczulania w czasie ostrej choroby infekcyjnej przebiegającej z gorączką.
Przeciwwskazaniem do rozpoczęcia odczulania są: przewlekłe choroby ogólnoustrojowe, schorzenia psychiczne, choroby immunologiczne, czynna gruźlica, stwardnienie rozsiane, przyjmowanie leków z grupy beta – blokerów (nawet w kroplach do oczu) i leków immunosupresyjnych.
Nie należy rozpoczynać immunoterapii swoistej u ciężarnych. Immunoterapię swoistą u kobiet, które zaszły w ciąże w początkowym okresie leczenia podstawowego należy przerwać, leczenie podtrzymujące może być kontynuowane.
Immunoterapia swoista dzieli się na dwa etapy:
- leczenie podstawowe ze zwiększeniem dawki.
- leczenie podtrzymujące ze stałą dawką.
Dawkowanie należy dobrać indywidualnie dla każdego chorego.
Na ogół leczenie odczulające stosuje się od 3 do 5 lat !
W trakcie leczenia, po podaniu podskórnym, mogą wystąpić działania niepożądane o charakterze miejscowym lub ogólnym. Miejscowe zmiany o średnicy do 3 cm charakteryzujące się obrzękiem, zaczerwienieniem i świądem są stosunkowo częste i nie wymagają zmiany schematu leczenia. W niektórych przypadkach odczyn miejscowy może być większy. Nie jest to jednak powodem do przerwania leczenia. Wtedy koniecznie należy skontaktować się z lekarzem prowadzącym. Podanie leku antyhistaminowego w dniu odczulania może być bardzo korzystne. W rzadkich przypadkach polecane jest zmniejszenie stosowanej dawki.
Poważne reakcje ogólnoustrojowe zdarzają się bardzo rzadko i lekarz alergolog jest na nie przygotowany, potrafi je opanować.
Po iniekcji alergenu, pacjent musi pozostać pod obserwacją lekarza przez 30-40 minut. Każdy objaw, nawet z pozoru banalny, który pojawi się w tym czasie powinien być natychmiast zgłaszany. Rzadko występujące reakcje późne są możliwe, należy o nich pamiętać i zgłosić lekarzowi prowadzącemu.
W dniu odczulania, przed i po podaniu leku odczulającego, nie można wykonywać forsownych wysiłków, takich jak biegi, jazda na rowerze, nartach, łyżwach, zabawa na boisku, gimnastyka, lekcje wychowania fizycznego, zabawa taneczna. Gorąca przedłużona kąpiel, sauna, jak również długie męczące zakupy w supermarkecie są przeciwwskazane. Spożywanie alkoholu, oraz obfite, “świąteczne” posiłki nie są zalecone.
O wszystkich zmianach, które zaszły w czasie odczulania należy bezzwłocznie poinformować lekarza alergologa, szczególnie zaś o nowych lekach, które zostały wprowadzone do leczenia przez innego specjalistę (np. okulistę). Leki z grupy beta-blokerów często stosowane w leczeniu chorób serca są szczególnie ważne.
Poniższe informacje służą zminimalizowaniu ewentualnych objawów ubocznych jakie mogą wystąpić przy odczulaniu i mają na celu przede wszystkim dobro pacjenta.