Wyprysk jest terminem określającym grupę niezakaźnych zapaleń skóry, cechującym się charakterystycznym uszkodzeniem naskórka i pojawianiem się różnych wykwitów (pęcherzyki, nadżerki, złuszczanie, rogowacenie), po wyleczeniu zmiany ustępują bez pozostawienia blizn i zaników. W przebiegu klinicznym obserwujemy różne okresy wyprysku: rumieniowy lub rumieniowo-wysiękowy, pęcherzykowy, krostkowy oraz złuszczania.
Wyprysk nie jest jednolitym schorzeniem, choć zmiany skórne są podobne w różnych jego postaciach. W zależności od przyczyny powstawania wypryskowych zmian skórnych i od wyglądu zmian wyróżniamy:
- Wyprysk kontaktowy – jest najczęściej spotykaną postacią. Rozpoznajemy go wówczas jeśli na podstawie stanu skóry i wywiadu ustalimy przyczynę wystąpienia zmian skórnych. Niektóre substancje kontaktujące się ze skórą mogą wywoływać różnie nasilone odczyny zapalne. ograniczające się zwykle do miejsca działania danego środka i stopniowo ustępują po jego odstawieniu.
- Wyprysk pieniążkowaty – często są to liczne rozsiane ogniska wielkości monet.
- Wyprysk modzelowaty – występuje głównie na dłoniach. Na skórze widoczne są rozległe obszary nadmiernego rogowacenia, a w bruzdach pojawiają się głębokie pęknięcia.
- Wyprysk potnicowy – zajmuje tylko ręce i stopy, często zajmując boczne powierzchnie palców. W obrazie klinicznym dominują rumienie, pęcherzyki i pęcherze. Często współistnieje z grzybicą
- Wyprysk (dermatoza) ze zużycia – powstaje na skutek zmywania powłoki wodno-tłuszczowej i wypłukiwania ze skóry tłuszczów, co doprowadza do wysychania i pękania naskórka.
Leczenie tej przypadłości polega na wykryciu i odstawieniu czynników drażniących. Do leczenia miejscowego wykorzystuje się maści z glikokortykosterydami i obojętne maści natłuszczające.